Een collectieve ontwerpbenadering als motor voor sociale innovatie
We leven in een netwerksamenleving waarin complexe vraagstukken met betrekking tot veiligheid, leefbaarheid, armoede, participatie, e.d. niet meer traditioneel kunnen worden aangepakt. Traditionele aanpakken hebben slechts tijdelijk effect. Complexe vraagstukken hebben te maken met gedragsverandering en vragen om een andere aanpak. Sociale innovatie gaat om het herdenken van wat je doet, waarom je dat doet en hoe je dat doet. Met als doel de meerwaarde voor de stad en de samenleving te vergroten. Een collectieve ontwerpbenadering biedt hier de uitkomst.
De samenleving kantelt
De samenleving wordt complexer. We zien verschillende trends en ontwikkelingen. Zo heeft de ICT er bijvoorbeeld voor gezorgd dat we breed een gemakkelijk contacten kunnen leggen en dat nieuws en informatie met een muisklik beschikbaar is voor iedereen. Inwoners laten gemakkelijker van zich horen en organiseren steeds vaker zelf vormen van samenwerkingen waarbij ze hun stem laten horen. In combinatie met een terugtredende overheid zorgt dit dat meerdere partijen een actieve inbreng hebben of eisen in maatschappelijke vraagstukken.
Samen bouwen aan een leuker, mooier en socialer Nederland
Deze toenemende complexiteit is van invloed op hoe we samen kunnen bouwen aan een leuker, mooier en socialer Nederland. Een maatschappij waarin we samen verantwoordelijk zijn voor onder andere duurzame energie, gezond voedsel, zorg voor elkaar en veiligheid. Steeds meer wijken en buurten willen met elkaar en voor elkaar hun leefomgeving verbeteren. En de professionele instanties doen mee. We hebben het hier over een kanteling van de samenleving.
Een andere aanpak
De eisen van onze netwerksamenleving moeten we in lijn brengen met de aanpak van de ingewikkelde vraagstukken van deze tijd. Een lineaire top-down benadering past niet. Het gaat steeds meer om inspireren en samen creëren, ofwel: een collectieve ontwerpbenadering.
Innovatie begint vanuit energie en passie van mensen. Creativiteit en ondernemerschap uit de samenleving benutten. Verbinden, gezamenlijke doelen, samen stappen zetten, regels los durven laten, patronen doorbreken, experimenteren. Mensen vanuit verschillende hoeken bij elkaar brengen en samen tot nieuwe ontdekkingen en oplossingen komen. Echte co-creatie dus.
Belangrijk is ook de focus verleggen van problemen naar positiviteit en de gewenste richting. Bij de traditionele aanpak wordt bij thema’s zoals veiligheid, jongerenoverlast, eenzaamheid of daklozen veel aandacht gelegd op de problemen. Problemen reframen (van 'focus on what's wrong naar focus on what's strong'!) biedt hele andere perspectieven en geeft positieve energie. Zo zijn ‘Bob’ en ‘ritsen’ mooie voorbeelden van die positieve verbeelding.
Nieuwe mogelijkheden
Kortom, complexe veranderprocessen kun je niet zomaar, rechttoe rechtaan, lineair aansturen. Wil je als organisatie meedoen in de netwerksamenleving en grote uitdagingen succesvol kunnen aangaan? Dan moet je werken vanuit een open co-creatief systeem. Onze samenleving kan dan wel met complexe uitdagingen komen, het komt ook met mooie nieuwe mogelijkheden!
Meer weten of benieuwd hoe ik je kan helpen? Ik kom graag langs om van gedachten te wisselen.
